| Албит » Язмалар » Авылыбыз шәхесләре |
Рәмзия Мифтах кызы Гатиятуллина
 Аның тормыш юлы - намуслылык, хезмәт сөючәнлекнең лаеклы мисалы, анда авыр хәрби балачак, авыр үсмерлек һәм яшьлек авырлыгы булган. Башкортстаннан килгән замандашлары кебек үк ул катлаулы тормыш кичергән. Яңаул районының Эткенә авылы колхозы рәисе булып эшләгән әтисен дә сугышка чакырганнар. - Бер атна иртә белән Яңауылга китеп барды, анда мылтык тота алучы барлык кешеләрне җыйдылар, төнлә генә кайта иде. Фронтка киткәнче безнең ризык турында кайгырта, бер чан борчак оны калдыра, аның фикеренчә, ул сугыштан кайтканчы җитәрлек булырга тиеш була. "Балаларны уятма, йокласыннар. Өйгә кайткач кочаклыйм", - диде ул әнигә, соңгы тапкыр өйдән чыгып киткәндә. Әмма хушлашырга өлгермәде, - дип искә ала Рәмзия апа. Аларны укыган җирдән эшелон белән Мәскәү юнәлешенә җибәрәләр. Вокзалда ул хат язган, анда ул хатыныннан балаларны яхшы карарга кушкан, аларны иң кайнар ноктага җибәрелүләрен һәм кире кайтмаячагы турында уйлавын әйткән. Чыннан да, алар әтиләрен башка күрә алмыйлар, солдат урынына өенә хәбәрсез югалган хат кына кайтып төшә. - Сугыш елларында без сыер тоттык, шуңа күрә ач булмадык. Язын авылдашлар ашарга эретелгән кар астыннан ярымчерек бодай башакларын җыя идек. Ләкин күпләр өчен бу агу кебек булды, күпләр үлде. Бер төндә өч-дүрт кеше үлә иде. Бу авырлыклар авыл халкына колхоз абзарыннан өшегән бәрәңге бирә башлагач кына узды. Безнең җирдә урманнар юк диярлек, шуңа күрә утын да юк иде. Йортларны сыер тизәгеннән ясаган кизәк белән җылытканнар. Аны җәйдә ике йөз-дүрт йөз кисәк киптердек, аннары ябык, коры урында җыйдык. Өй җылысын саклап калу өчен, тәрәзәләр печән белән тулысынча диярлек тутырылалар, яктылык өчен кечкенә генә бушлык кала иде. - Сугыш башлангач, авылда ике мәчет манарасын сүтеп алдылар, аларның берсендә клуб, икенчесендә мәктәп оештырдылар. Кич белән авыл хатын-кызлары клубка җыела, бәйли, ә алар алдында самолетлар турында сөйләүче, беренче ярдәм күрсәтергә өйрәтүче район вәкиле чыгыш ясый. Әни мине һәрвакыт үзе белән алып китә, без төнлә генә әйләнеп кайта идек. Йокламыйча да эшкә китә идем. Иртән һәм кич колхоз сыерлары, сарыклар савып, көндез кошчылык фермасында эшләдем. Эшче куллар җитми, шуңа күрә безгә дә, яшүсмерләргә дә кулдан килгәнчә эш йөкләнелде. Апасы һәм энесе белән әнигә булыша идек. Сугыш башланганда тугыз яшендә булган Рәмзия Яңаул мәктәбенең авылыннан биш чакрым ераклыкта урнашкан беренче сыйныфында укый. Бу мәктәпкә ул сигезенче сыйныф тәмамланганчы йөргән. Сугыштан соң Арча педучилищесына укырга керергә хыялланган 17 яшьлек кыз Свердловск янындагы Каен шахталарына акча эшләргә китә (хәзерге Екатеринбург шәһәре). Яшь көчле кыз стахановка була, һәр сменада бер ярым чыгару нормасын үтәп бара. Бүгенге яшьләр өчен “стахан хәрәкәте” төшенчәсе таныш түгел, аның каравы өлкән буын кешеләре моны яхшы хәтерли. СССРда социалистик җитештерү новаторлары - эшчеләр, колхозчылар, инженер-техник хезмәткәрләрне шулай атыйлар иде. Рәмзиянең фотосы да өч ел буе җитештерү алдынгыларының мактау тактасыннан төшмәде. Армиягә киткән абыйсыннан хат алгач, ул эштән китәргә һәм әнисенә кайтырга карар итә. Ләкин язмыш башка юнәлешкә борыла. - Шушы шахтада эшләгән Рәшитнең миңа күптәннән күзе төшкән була икән. Дус кызымнан өйгә кайтуымны белеп, мине югалтырга мөмкин икәнен аңлагач, ул өйләнүне кичектермәскә була. Бу вакытта кияүгә чыгу минем уемда булмаса да, ул һәм аның туганнары мине ышандыра алдылар. Берничә көннән без Татариягә, аның туган авылы Кошманга кайтып киттек. Шул рәвешчә мин хезмәт сөючән һәм ул чорда хәлле, Гатиятуллиннар гаиләсендә килеп эләктем. Рәхим-шәфкатьле, тыныч кеше булган каенатасы Гафиятулланы Рәмзия апа изге сүзләр белән искә ала, сүзләре белән дә, акчасы белән дә ярдәм итеп тора иде ди. Аны яхшы мич чыгаручы буларак беләләр, шуңа күрше авылларга да аны даими чакырып торалар. Аллаһ Рәмзиягә ныклы сәламәтлек бүләк иткән. Колхоз кырына чабарга чыккач, ул хәтта тәҗрибәле ирләрне дә узып китә. Авылдашлары арасында аның көче турында сүз тиз тарала, хәтта, тормыш иптәшенә саклар өчен, бүрәнәнең авыр ягын ул үзе күтәрә, дип сөйлиләр. - Ирем колхозда башта бригадир, аннары сөт җыючы булып эшли, һәрчак, җентекләп карап торган аты янында була. Соңрак бу атны миңа бирделәр һәм мин биш ел дәвамында: җәен – арбада, кышын – Олы Кайбычтан чанага почта һәм посылка алып кайттым, пекарнядан йөз данә икмәк ала идем, кайчагында авылдашларының үтенече буенча дефицит булган он һәм чүпрә дә алгаладым. Аннары 17 ел буе авылда почта тараттым, аннан лаеклы ялга чыктым, – ди Рәмзия апа. Ирле-хатынлы утыз ел бергә яшиләр, дүрт бала үстерәләр, аларның һәрберсе тормышта үз лаеклы урынын таба. Рәмзия Мифтах кызы илле яшен тутыргач ире инсульттан кинәт вафат була. Бәлки бу югалту аны рухи хезмәт юлына этәргәндер дә. Ул намаз укып кына калмый, йөздән артык авылдашын соңгы юлга озатырга да ярдәм итә. - Без Рәмзия Мифтах кызын игелеклелеге, йомшаклыгы, дуслыгы, күршеләренә яхшы мөнәсәбәт өчен хөрмәт итәбез. Ул - барлык күршеләрне берләштерүче, кунак итәргә яратучы, тынычлыкка һәм дуслыкак өйрәтүче өлкән буын кешеләре вәкиле, - дип уртаклашты Розалия Садриева. Олы яшьтә булуына карамастан, Рәмзия апа көн саен биш тапкыр намаз укый. Аның яраткан китабы – сигез битлек Коръән тәфсире, район газетасын да яратып укый. Аның бүгенге көндә тугыз оныгы һәм сигез оныкчыгы бар. Тыл хезмәтчәне кызы Лилия һәм кияве Илдар карамагында бәхетле картлык кичерә. Кайбыч таңнары газетасы метариалларыннан | |
| Просмотров: 150 | |
| Всего комментариев: 0 | |